7 ocak - Milliyet
Bahçede 30 kuruş
tezgahta 2.5 lira
Aydın, ilçeleriyle birlikte Ege'nin pamuk ambarıdır.
Narenciye deposudur.
Memleketin en güzel yemelik Washington cinsi portakalı, Aydın, Nazilli, Sultanhisar ve Kuyucak'ta
yetişir.
Bu yılki ürün, en üst kalitede.
Fakat portakalı satan çok, alan yok.
Tüccar, "30 kuruş veririm" diyor.
Paraya acil ihtiyacı olan, bu teklifi kabul ediyor.
Dayanma gücü olan, "Acaba 50 kuruştan satar mıyım?" hesabında.
Meyve suyu fabrikası, sıkmalık portakala 15 kuruş fiyat veriyor.
Çarşıda pazarda portakalın kilosu 2.5 lira...
Oysa bakım, gübre, sulama, toplama, nakliye masraflarını alt alta koyarsanız, bir kilo portalakın maliyeti 37 kuruş...
***
Yıllarca öğretmenlikle çiftçiliği birlikte götüren, emekli olduktan sonra tüm enerjisini narenciye ve hayvancılığa harcayan Hamzallı köyündeki üreticilerden Vural Nural Elmas, yıllar öncesine götürüyor bizi...
"12 yıl önce portakalın kilosu 60 kuruştu.
Geçen yıl en yüksek 49 kuruşu gördü.
Yine 12 yıl önce mazotun litresi 95, bir ay önce 4 lira 65 kuruştu.
Akaryakıtta fiyat artışı yüzde 422...
Mazotun fiyatı 4 kattan fazla artmış ama portakalın fiyatı yerinde bile saymamış.
Bu süreçte artan gübre, işçilik giderlerini, varın siz hayal edin.
Bugün kazara 50 kuruştan bir alıcı bulup satabilirsek, sezonu kurtardık diye bayram yapacağız."
***
Vural Elmas'a, "Kooperatif kurularak pazarlama işini daha iyi yapmak mümkün değil mi?" diyorum.
Cevap çok net:
"Nazilli'de NASTAŞ, KÖYTAŞ gibi deneyimler başarısızlıkla sonuçlandı. İnsanlar, kooperatif kurmaya korkuyor."
***
Narenciye üreticisi gibi pamukçu da mutsuz.
Pamuk toplayan işçiye kilo başına 75 kuruş ödeniyor.
Tüccar, pamuğu 1 lira 20 kuruştan satın alıyor.
Aradaki 45 kuruştan 10 kuruşu bile kar olarak üreticiye kalmıyor.
Hükümet insafa gelir iyi bir teşvik verirse, en azından zarar etmeyecek pamuk üreticisi...
***
CHP Aydın Milletvekili Bülent Tezcan ile CHP'nin, son yerel seçimde Nazilli'den belediye başkanı adayı gösterdiği Ferda Çağlar Erkut, köy köy dolaşıyorlar.
Çiftçinin sorunlarını dinliyorlar, çözüm arıyorlar.
Hamzallı'ya da uğradılar.
Gördükleri yürekler acısı manzara karşısında onlar da şaşırıp kaldılar.
Bülent Tezcan, her yıl daha kötüye giden tarıma ve çiftçinin perişan haline hükümetin dikkatini çekmek için önerge üstüne önerge verdiklerini, ilgili bakanlıkların bu önergeleri dikkate bile almadığını söyledi.
"Çözüm, hükümette kilitleniyor, krizi aşamıyoruz" dedi.
Ferda Hanım, dededen, babadan pamukçu.
"Yakında Büyük Menderes Ovası'nda pamuk üretimi tamamen biterse hiç şaşırmayalım" dedi ve ekledi:
"Hükümet, pamuğa iyi bir teşvik vermezse, yüzlerce, binlerce çiftçi, yine borç batağına saplanacak."
***
Durum böyle!
Hastayı ayağa kaldıracak, sağlam bir reçete yazacak babayiğit aranıyor!
| Tweet |
-Sizlerinde mutlaka Aydın'daki pamuk ve portakal üreticiliği için söyleyecekleri vardır. Bunları bizimle paylaşırsanız memnun oluruz.
-Facebook dışında yorum yapmak isteyenler alt bölümdeki yorum alanına YORUMLAMA BİÇİNİNİ ANONİM seçerek üye olmadan yorum bırakabilirler
